Ontslagvergoedingen in tijden van Corona

8 mei 2020

Geregeld krijg ik de vraag of coronacrisis zoals we die nu kennen, nu of in de toekomst gevolgen zal hebben voor de hoogte van ontslagvergoedingen. Het antwoord op deze vraag is dat dat in sommige gevallen wel en in andere gevallen niet het geval zal zijn. Hoe zit dat?

Bedrijfseconomisch ontslag

De uitbraak van het coronavirus heeft in heel de wereld tot ongekende lockdown maatregelen geleid. Bedrijven en organisaties worden daardoor hard in hun portemonnaie geraakt. Economen voorspellen voor Nederland een economische recessie (of zelfs depressie). De economie zou krimpen met 7%. We zien nu dat werkgevers gaan bezuinigen, ook op de personeelskosten. Arbeidsplaatsen worden geschrapt. Dit betekent bedrijfseconomisch ontslag. Werkgevers nemen eerst afscheid van werknemers in hun “flexibele schil” (zzp’ers, uitzendkrachten, oproepkrachten, bepaalde tijd arbeidsovereenkomsten). Vervolgens zullen geregeld werknemers met vaste contracten het veld moeten ruimen. Zo kondigde Air France-KLM vandaag (8 mei 2020) aan dat een vijfde van de 86.000 banen op het spel staat. KLM krimpt haar vloot met 20%. Cijfers die een halfjaar geleden nog onvoorstelbaar waren.

Ontslagvergoedingen, het wettelijk systeem

De wet bepaalt dat iedere werknemer recht heeft op een ontslagvergoeding ter grootte van de transitievergoeding, indien zijn arbeidsovereenkomst is beeindigd door of op initiatief van de werkgever. Deze regel geldt voor alle werknemers, ongeacht hoe lang ze in dienst zijn geweest. Ook bij het ontslag van medewerkers met een uitzendovereenkomst, oproepcontract, of arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd moet deze transitievergoeding worden betaald. Uitzondering is de situatie van faillissement of surseance van betaling. In zo’n geval is de transitievergoeding niet verschuldigd. De regels rondom de transitievergoeding zijn sinds de coronacrisis niet gewijzigd. Je zou dus kunnen zeggen dat de crisis niet zal leiden tot afwijkende ontslagvergoedingen. En toch?

Ontslagvergoedingen, de vaststellingsovereenkomst en het Sociaal Plan

Vaak betalen (betaalden) werkgevers een hogere ontslagvergoeding dan de wettelijke transitievergoeding. Bij grotere reorganisaties (collectief ontslag) is overleg met de vakbonden verplicht. Vakbonden bedingen in zo’n geval een Sociaal Plan. Zo’n Sociaal Plan is in wezen een onderhandelingsresultaat. De voorzieningen (ook de financiele) zijn voor werknemers (vaak veel) gunstiger dan de wettelijke transitievergoeding. De vraag is nu of deze voorzieningen in deze economische crisis naar beneden worden bijgesteld. De case Air France-KLM volgen wij daarom met belangstelling.

Voor het ontslag met een vaststellingsovereenkomst (vso) geldt iets soortgelijks. De ontslagvergoeding in de vaststellingsovereenkomst is een onderhandelingsresultaat tussen de werkgever en de individuele werknemer. Ook dan is de ontslagvergoeding in de regel een hogere dan de wettelijke transitievergoeding. Door de crisis echter zouden hier en daar “slikken of stikken” situaties kunnen ontstaan. Een werkgever kan dreigen het faillissement aan te zullen vragen. Of de ontslagprocedure bij UWV op te starten of voort te zetten. In het eerste geval krijg je als werknemer dus geen transitievergoeding. In het tweede geval wel, maar ook niet meer dan dat (tenzij er ook een gunstiger Sociaal Plan ligt).

Let goed op!

Wil je werkgever afscheid van je nemen “vanwege corona” let dan heel goed op. Wat voor soort contract heb je? Is er een Sociaal Plan? Zijn de vakbonden daarbij betrokken geweest? Welke maatregelen heeft de werkgever allemaal getroffen? Deze en andere vragen zijn belangrijk voor de uiteindelijke hoogte van je ontslagvergoeding. Als werknemer heb je nog steeds een inbreng bij jouw ontslag via UWV of via een vaststellingsovereenkomst. Maak daar gebruik van en kom op voor je recht.

Kijk bij onze diensten hoe wij je direct verder kunnen helpen. Bijvoorbeeld met het beoordelen van jouw vaststellingsovereenkomst.

Uiteraard mag je ons ook eerst bellen of mailen over je situatie!